HACİVAT KARAGÖZ NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ?

   Mükemmel bir Ezel Akay filmi… Çok kez izlemiş olduğum bu film hakkında bir de yazı yazmak istedim. Türk sinemasının benim gözümde en iyi 5 filmi arasına giren bu yapıt yeterli ilgiyi maalesef görememiştir.

Hacivat ve Karagöz’ü bilmeyenimiz yoktur. Gölge oyunu dendiğinde aklımıza ilk gelen karakterlerdir. 14. Yy.’da Anadolu Moğol tehlikesi ile karşı karşıyayken halk ve birçok beylik lideri Bursa’ya sığınır. Osmanlı da bu sırada devletin ilk tohumlarını atmaktadır. Yörük anasıyla Bursa’ya gelen akıllı ama cahil, aynı zamanda sinirli ve komik Karagöz (Haluk Bilginer), zeki ve her işten aklı sayesinde sıyrılabilen üçkağıtçı elçi Hacivat (Beyazıt Öztürk) ile karşılaşır. İlk karşılaşmaları pek hoş olmasa da zamanla birbirlerini severler ve Orhan Gazi’nin adına yapılan caminin inşaatında beraber çalışmaya başlarlar. Bu sırada atışmaları esnasındaki mizahları büyük beğeni toplayınca önemli olaylarda sahne almaları istenir ve bazı durumların ciddiyetine varamazlar.

Bir yandan tarihimizdeki gerçekliği yansıtan, bir yandan zekice esprileriyle Hacivat Karagöz geleneğini gösteren;  yani güldürürken düşündürebilen filmin yönetmen koltuğunda Şellâle, Tabutta Rövaşata, Filler ve Çimen,  Neredesin Firûze ve son zamanlarda da Adem’in Trenleri, 7 Kocalı Hürmüz, F Tipi Film gibi başarılı eserleriyle adından söz ettiren Ezel Akay bulunuyor.  Ezel Akay’ı her tarz filmin yönetmenliğinde görmek mümkün. Hem mizahi yönü kuvvetli hem de hüznün dibine vurabilen eserleriyle övgüyü fazlasıyla hak ediyor. Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?’de de bir yandan fazlasıyla gülerken, diğer yandan gözlerimizin doluşuna engel olamıyoruz. En azından ben her izlediğimde bunu yaşadım. Senarist koltuğunda ise Aile Bağları, Gülen Ayva Ağlayan Nar, İnsanlık Hali, Dünya Varmış, Pilli Bebek ve Heberler gibi televizyon dizilerinin yanısıra; O Şimdi Asker, Neredesin Firûze, O Şimdi Mahkum, Deliler/Rapor, Kötü Kedi Şerafettin ve Senden Bana Kalan filmlerinin senaristliğini yapan aynı zamanda yönetmen ve oyuncu Levent Kazak’ı görüyoruz. Levent Kazak bu filmde de tiyatrocu Dimitri’yi canlandırıyor.

Hacivat rolünde Beyazıt Öztürk mükemmel oyunculuğuyla Hacivat’ı tam da görmeyi beklediğimiz şekilde yansıtıyor. Okumuş olmasından gelen kendini beğenmiş tavırları, zor durumlar karşısında aklı ve mizahıyla işin içinden çıkması, her türlü sıkıntılı durumdan sıyrılması ve Karagöz ile olan yakınlığı.. Beyazıt Öztürk bu rolün üstesinden fazlasıyla iyi gelmiş görünüyor. Karagöz rolünde ise usta oyuncu Haluk Bilginer’i görüyoruz. Yörüklüğü harika yansıtan aktör; cahilliği, siniri ve sevimliliğiyle seyirciyi alıp götürüyor adeta. Haluk Bilginer’in oyunculuğu hakkında eleştiri yapmak da tabii bana düşmez dolayısıyla onu da sadece tebrik edebilirim. Ayrıca Pervane rolünde kendinden nefret ettirmeyi başaran Güven Kıraç’ın da karşısında saygıdan eğiliyorum aynı zamanda ayakta alkışlıyorum.

Filmin müziklerinden de bahsetmemek olmaz. Ender Akay, Haluk Bilginer, Şebnem Dönmez, Beyazıt Öztürk, Emel Örgün, Ali Emektar, Hikmet Emektar, Kazım Emektar ve Aynur Doğan’ın imzasını taşıyan parçalar hem dönemi yansıtırken, hem de insanı derinden etkiliyor ve filmi izledikten sonra bile tekrar tekrar dinleniyor.

Herkese izlemesini tavsiye edebileceğim filmde küçük çekim hataları olsa da görmezden gelinebileceğini düşünüyorum ve keşke Ezel Akay tarafından Anadolu Ortaçağ Üçlemesi olarak planlanan filmlerden ilki olan Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?’den sonraki filmler de çekilseydi diyorum. Ancak yazımın başında da belirttiğim gibi yeterli ilgiyi göremeyen bu başyapıt sayılabilecek film üçlemenin tek filmi olarak sinema tarihimizde kaldı. En azından şimdilik durum böyle. Uzun  zaman sonra yeni filmler gelecek mi göreceğiz…

Kanun Kalkan